Rusya’nın Ukrayna’daki işgal girişimi, Rusya Federasyonu Avukatlar Odası’nı(FPA) ikiye böldü. 27 Şubat’ta, FPA’nın resmi web sitesinde savaş karşıtı bir açıklama yayınlandı. Ertesi gün, Konsey’in diğer üyeleri tarafından, avukatların “ülke liderliğinin yasal olarak alınan kararlarına uymak zorunda oldukları” yönünde bir açıklama yayınlandı. Rusya’daki hukuk camiasındaki gelişmeleri takip eden “Avukat Sokağı” sitesi de Ukrayna işgali sürecinin hukuk dünyasındaki yansımalarını takip edip yazılar yayınlıyor. Avukat Sokağı’nın 3 Mart’ta yayınladığı yazıda, FPA Konsey üyelerinin açıklamalardan hangisini neden imzaladıklarına ve konu hakkında ne düşündüklerine yer verdi. Ancak Putin 4 Mart’ta, evrensel hukuk açısından kabul edilemez nitelikte bir “sansür yasasını” yürürlüğe koydu. Artık Rus makamlarının Ukrayna’daki işgal girişimine yönelik herhangi bir eleştiri suç olarak kabul ediliyor ve ağır yaptırımlar öngörülüyor. Bu nedenle “Avukat Sokağı” da yayınladığı bu makaleyi sitesinden kaldırmak zorunda kaldı ve makale sayfasında “Bu sansürdür. Ancak bu anayasaya aykırı yasa yürürlükten kaldırılıncaya kadar ona uymak zorundayız.” ifadesine yer verildi. Law in Turkey olarak, “Avukat Sokağı” ve evrensel hukuki değerlere sahip Rus hukuk camiasıyla dayanışma adına, şuanda ulaşılamayan ilgili makalenin çevirisini yayınlıyoruz.

HUKUK MESLEĞININ “ŞAHİNLERİ” VE “GÜVERCİNLERİ”

FPA KONSEYI ÜYELERI, NEDEN “ÖZEL OPERASYONA” KARŞI VEYA ONU DESTEKLEMEK IÇIN BIR AÇIKLAMA YAYINLADIKLARINI AÇIKLADILAR.

Ukrayna’daki durum, Federal Avukatlar Odası Konseyi’ni ikiye böldü. 27 Şubat’ta, FPA’nın resmi web sitesinde savaş karşıtı bir çağrı ortaya çıktı: Konsey’in birkaç üyesi, Ukrayna topraklarındaki düşmanlıklara son verilmesi çağrısında bulundu. Ertesi gün, Konseyin diğer üyeleri tarafından, Oda’nın “siyasetin dışında” olması gerektiği ve avukatların kendilerinin “ülke liderliğinin yasal olarak alınan kararlarına uymak zorunda oldukları” yönünde bir açıklama yayınlandı. “Avukat Sokağı”, Konsey üyeleriyle şu veya bu ifadeyi neden imzaladıklarını ve meslektaşlarının konumu hakkında ne düşündüklerini konuştu. Bu materyal yayına hazırlanırken, her iki ifade de FPA web sitesinden kayboldu.

“GÜVERCINLER”

FPA Konseyi üyelerinin ilk açıklaması, Rus ordusunun Ukrayna topraklarındaki “özel askeri operasyonunun” dördüncü gününün devam ettiği 27 Şubat’ta odanın web sitesinde yayınlandı. Açıklamanın yazarları, “ilgili herkese düşmanlıkları durdurma ve barış müzakerelerini başlatma” çağrısında bulundu.

Açıklama, FPA Başkanı Yury Pilipenko ve Konseyin diğer dokuz üyesi tarafından imzalandı. Toplamda, Konsey 32 kişiden oluşur.

İmzacılardan bazıları sosyal medya hesaplarından durumla ilgili açıklamalar yaptı. FPA Başkan Yardımcısı Vadim Klyuvgant, Facebook’ta yaptığı açıklamada; “Suçları sadece bizimkiler işlediği için haklı göstermek mi? Kov beni. Bir avukat, sanığı savunmak gibi mesleki görevini yerine getirirken bile suçları haklı gösteremez. Slogan ne kadar kurnaz olursa olsun, savaşa hayır.” dedi. Konsey üyesi Konstantin Dobrynin, sayfasında kısa ve öz bir şekilde “Savaşa hayır” yazdı.

FPA’nın ilk başkan yardımcısı Yevgeny Semenyako, Avukat Sokağı’na verdiği demeçte; “Savaş hem bizim hem de diğer taraf için çıkmaz sokak” dedi. – Herhangi bir savaş, barış şartlarını kabul etmeniz gerektiği gerçeğiyle sona erer. O halde belki de bu kaçınılmaz anı ertelememeliyiz? Askerlerimiz de dahil olmak üzere çok sayıda insan kaybından kaçınma fırsatımız varken. Herhangi bir çatışmaya bu tür bir çözüm aranmasını hiçbir zaman desteklemem. Saygın meslektaşların, bu çağrının imzacıları arasında yer alması için yeterli bir neden olduğu ortaya çıktı.” dedi.

“Avukat Sokağı”, diğer imzacılardan bir açıklama alamadı. FPA Başkanı Yuri Pilipenko çok meşgul olduğunu söyledi. FPA Başkan Yardımcısı Henry Resnick yorum yapmayı reddetti. FPA başkan yardımcısı Vladislav Hryb, bankada kartını değiştirirken ‘konuşmasının sakıncalı olduğunu’ söyledi.

“ŞAHINLER”

Çağrıya ilişkin habere, barışın simgesi olan güvercin resmi de eşlik etti. Bildiğiniz gibi, siyaset biliminde “güvercinler”, güç kullanılan seçenekleri savunan “şahinlerin” aksine, çatışmalara barışçıl bir çözümün destekçileri olarak adlandırılır. 28 Şubat’ta, Rus hukuk mesleğinin liderliğinde her iki yönün temsilcilerinin olduğu ortaya çıktı. Sabahın erken saatlerinde, FPA’nın web sitesinde, Konsey üyelerinin “askeri operasyon” konulu başka bir çağrısı ortaya çıktı. Yazarları şunları söyledi: “Baro siyasetin dışındadır. Ancak ülkesi ve vatandaşları ile birlik içindedir.”

FPA KONSEYİ ÜYELERİNİN BEYANI

Ülkenin liderliği bir karar verdi. Anayasal açıdan gerekli tüm önemli prosedürlere uygun yasal bir karar… Bu, ilk olarak Rusya Federasyonu vatandaşı olan Rus avukatlar için bir öncelik olmalıdır.

Bu çağrı Konsey’in 12 üyesi tarafından desteklendi. Bunlar arasında, bir gün önce barış çağrısına imza atan Moskova Bölgesi Cumhurbaşkanlığı İdaresi Başkanı Alexei Galoganov da vardı. 27’sinin açıklama altındaki imzası siteden kayboldu. Ulitsa, Galoganov’dan durum hakkında yorum yapmasını istedi, ancak muhabirle konuşmayı reddetti.

FPA başkan yardımcısı Valery Anisimov, Ulitsa’ya bir toplantıda olduğu için yorum yapamayacağını söyledi. “Pozisyonum orada belirtilmiştir. [Açıklamalardan birini imzaladım] çünkü bir Rus avukatıyım ve bir Rus avukatı olarak Rus hukuk alanında hareket etmek niyetindeyim.” Voronezh Bölgesi Başkanlık İdaresi başkanı FPA başkan yardımcısı Oleg Baulin, Street’e verdiği demeçte, silahlı çatışma konusundaki tutumu hakkında ayrıntı vermeyi reddetti: “Ben bir avukatım, herhangi bir siyasi açıklama yapmıyorum.”

Çelyabinsk Bölge Avukatlar Odası başkanı Ivan Kazakov, Ulitsa’ya “kendi sağladığı biçimde” yayınlanmasını talep eden bir yorum gönderdi: “Her avukat, bir vatandaş olarak, toplumun bir üyesi olarak, ülkede ve dünyada meydana gelen herhangi bir süreç hakkında kendi görüşünü, medeni durumunu söyleme hakkına sahiptir. FPA Konseyinin üyeleri yoldaşlarım, Rusya’daki tanınmış avukatlar, Rusya’daki avukatlar topluluğunun yaşamının çeşitli sorunlarını Konseylerde çözüyorlar, bazen belirli sorunlarla ilgili görüş farklılıklarına rağmen, her zaman bir fikir birliğine varıyorlar. Bitti! Bu, herhangi bir demokratik toplumda normaldir! Toplumda herhangi bir değişiklik olması durumunda hukuk mesleğinin – bir sivil toplum kurumu olarak – siyasetin dışında kalması gerektiğini her zaman dile getirdim ve asla gizlemedim. Hukuk camiasının başka amaçları var! Dolayısıyla hukuk mesleği siyasetin dışındadır, herhangi bir siyasi sürecin dışındadır! Ve bu önemli!”

İkinci açıklamanın imzacılarından Perm Bölgesi Başkanlık İdaresi Başkanı Pavel Yakovlev görüşünü: “Herkesin kendine göre bir bakış açısı vardır. Konseyin bazı üyeleri pozisyonlarını bu biçimde ifade etti, diğerleri farklı bir şekilde ” diye açıkladı.

İkinci ifadeyi de imzalayan avukat Tatyana Protsenko, Facebook yorumlarında; “Hiçbir normal insan savaş istemez, ancak anavatanlarının çıkarları her normal vatandaş için her zaman bir önceliktir” dedi. Başka bir tartışmada, “özel operasyonun” bazı muhaliflerini “rüşvetçi” olmakla suçladı. “Kimse savaş istemiyor ama herkes bir tayın için vatanını satmaya hazır değil! Aceleniz var mı?” Moskova avukatlarından Daniil Berman’a şu yorumu yaptı: “Bak, ucuza gitme!” Editörler Protsenko ile iletişim kurmaya çalıştı; hukuk ofisindekiler muhabirin numarasını istediler, ancak Protsenko muhabire dönüş yapmadı.

Samara Oblast İdari İdaresi başkanı Tatyana Butovchenko, Stavropol Bölgesi İdari İdaresi başkanı Olga Rudenko, Pskov Odası Başkanı Nikolai Zharov ve Konseyin diğer bazı “tarafsız” üyeleri, her iki açıklama hakkında yorum yapmayı reddettiler.

BÖLÜNMÜŞLÜK ÜZERİNE

FPA basın servisi, editörlerin her iki bildiriyi de hazırlayıp yayınlama kararının kim tarafından ve nasıl alındığına ilişkin sorusuna yanıt vermedi. “Avukat Sokağı”, açıklamaların imzacılarının birbirleri hakkında ne düşündüklerini bulmaya karar verdi. İlk açıklamanın yazarlarından biri, anonimlik koşuluyla Kommersant’a şu açıklamayı yaptı: “Biz, Konseyin genç kısmı, savaşa karşı bir çağrı imzaladık. Böyle bir durumda müzakerenin gerekli olduğuna inanıyoruz. Ve bir anlamda, orada olanlara katlanmayacağımızı gösterdik. Biz sadece görüşümüzü ifade ettik bu yüzden “Konsey üyeleri” yazıldı. Ne birinci ne de ikinci açıklama hiçbir durumda tüm FPA’nın veya FPA Konseyinin görüşü olarak kabul edilemez. Askeri çatışmayı tartışmak için özel olarak toplanmış kimse yok. FPA Konseyi’nin gündemi bu değil. Konsey bu tür konularda hiçbir şekilde toplanamaz.”

“Avukat Sokağı”nın görüştüğü bir kaynağa göre; ikinci açıklama birincinin yazarlarına sürpriz oldu. “Evet, tabii ki her zaman insanımızın yanındayız. Evet, hukuk mesleği siyasetin dışındadır. Ancak bu, kendi acımızı dile getiremeyeceğimiz anlamına gelmez. Burada başka neyi tartışalım anlamıyorum. Müzakerelerin yapılması gerektiğini savunduk. Bu arada, müzakereler başladı. Neden ikinci bir açıklama yapıldı bunu anlamıyorum.”

Voronej Bölgesi Başkanlık İdaresi Başkanı Oleg Baulin, “Avukat Sokağı”na açıklamalar arasında “temel bir fark görmediğini” söyledi ve ikincisini yalnızca birincisi bir gün önce yayınlanmış olduğu için imzaladı. Baulin; “Bir yandan herkes barıştan yana. Öte yandan, Rus avukatlardan bahsediyoruz. Amerikalı değil, Ukraynalı değil, Rus avukatlar.. Bu nedenle, profesyoneller olarak – ve aslında başka hiçbir şey yapmıyoruz – profesyoneller olarak Rus hukuk alanında ve Rus yasalarına göre hareket edeceğiz.” şeklinde konuştu.

FPA KONSEYİ ÜYESİ OLEG BAULIN

Hukuk mesleğinde siyasi bir bölünme aramayın. Bar siyasi bir organizasyon değildir, hiçbir zaman olmamıştır ve olmayacaktır. Bu nedenle, hukuk mesleğinde siyasi bölünmeler yoktur.

Petersburg Cumhurbaşkanlığı İdaresi başkanı Yevgeny Semenyako, bu konuda sert şekilde konuştu: “Federal Meclis Konseyi’ndeki meslektaşlarım da dahil olmak üzere, kardeş halkla bu durumun askeri çözümünün hala çok sayıda taraftarının olduğunu görmekten pek memnun değilim. [Bunun] genel olarak toplumumuzda ve özel olarak profesyonel avukatlar topluluğumuzda devletin bir tür yansıması olduğuna inanıyorum.”  Semeyako; “Her şey bu ikisinde kendini gösterdi, bence, zıt yönlü ifadeler. Açıklamaların hem ton hem de anlam olarak çeliştikleri gerçeği, avukat olmayanlar için bile açıktır. Şahsen bana göre… kesinlikle… Hayır, bana görüneni [söylemekten] kaçınıyorum.” şeklinde konuştu. Semenyako, imzaladığı açıklamanın FPA’nın resmi tutumunun bir ifadesi olmadığını vurguladı.

3 Mart’ta bölünme derinleşti: Habarovsk Bölgesi İdaresi’nin web sitesinde “özel askeri operasyonu” destekleyen bir açıklama yayınlandı. Açıklamada: “Konsey, Ukrayna topraklarında iktidarı ele geçiren Nazilere karşı mücadelede Rus liderliğinin yasal eylemlerine tam olarak katıldığını ifade ediyor. Rus ordusunu kayıtsız şartsız destekliyoruz” denildi. Aynı zamanda, Habarovsk Bölgesi Başkanlık İdaresi Konseyi, savaş karşıtı bildiriye imza atan FPA Konseyi üyelerini kınadı.

Vadim Klyuvgant Facebook’ta iddiaları yanıtladı. “İlk olarak, Habarovsk konseyinin imzasız açıklamasından farklı olarak, “Rus avukatların” temsilen olduğunu iddia etmeden, kişisel kapasitemizde, imzalarımızın arkasında açıklamamızı yaptık. Şairin dediği gibi, herkes kendisi ve kendisi için seçer… İkincisi, “kan dökmeye evet demek” pozisyonunun bir Rus da dahil olmak üzere bir avukat için pek doğal olmadığına inanıyorum. Mesleğimiz derinden insancıldır. Bütün bunlar aynı zamanda tamamen kişisel bir görüş olarak yazılmıştır.”

Bu materyal yayına hazır olduğunda, Ulitsa 3 Mart’ta her iki ifadenin de FPA web sitesinden kaybolduğunu keşfetti. En azından imzacıların bir kısmı böyle bir kararın kim tarafından ve neden alındığını bilmiyor. Yevgeny Semenyako; “Dürüst olmak gerekirse, bilmiyorum. Bilmiyorum. Bu konu benimle tartışılmadı” dedi. Ivan Kazakov da bu durumu “Avukat Sokağı” muhabirinden öğrendi. Pavel Yakovlev bu konuda “hiçbir şey söyleyemem” dedi. FPA’nın basın servisi, Ulitsa’nın sorularına yanıt vermedi.

Yazar: Kirill Kapitonov

Editör: Alexander Chernykh (Kommersant Yayınevi)